Ramowy plan wdrożenia przewodnika
z zakresu zdrowia psychicznego dzieci
i młodzieży do szkół i placówek oświaty

Interaktywny Przewodnik to nowoczesne narzędzie wsparcia działań w zakresie profilaktyki przeciwdziałania zaburzeniom i problemom zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. prowadzonym w środowisku szkolnym. Przewodnik dedykowany jest dyrektorom, nauczycielom, wychowawcom, pedagogom i psychologom wsierającym placówi oświatowe.

Każdy z 8 rozdziałów prezentuje jeden z obszarów wpływających na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży, w tym przedstawia jego szczegółową analizę badawczą oraz rozwiązania diagnostyczne i wdrożeniowe. W każdym obszarze zostały opisane czynniki ryzyka i czynniki ochronne, a także rozwiązania dla edukacji zdalnej i stacjonarnej, dobre praktyki i bibliografia, która może być dodatkowym źródłem wiedzy. Materiały są przygotowane w atrakcyjnej interaktywnej formule dzięki czemu obok tradycyjnej treści pojawiają sę infografiki, prezentacje multimedialne, karty informacyjne, krótkie podcasty i filmy wprowadzjące. Dwa dodatkowe końcowe rozdziały uwzględniają kwestie fundraisingu, czyli pozyskiwania środków na cele edukacyjne, oraz aspektów prawnych działań wychowawczo-profilaktycznych. Oba tematy uważamy zespołem redakcyjnym za istotne i często pomijane w opracowaniach i wskazówkach dla jednostek oświatowo- wychowawczych.

Prezentowany Państwu przewodnik ma za zadanie ułatwić pracę nad przygotowaniem programów wychowawczo- profilaktycznych.

ETAP 1. Budowa potencjału teoretyczno-wiedzowego
Działanie Cel Proponowane osoby zaangażowane
Wprowadzenie do struktury, przewodnika. Zapoznanie z instrukcją zawartą na platformie przewodnik.wychowaniewszkole.pl w formie filmu wprowadzająco-instruktażowego Zdobycie wiedzy na temat zakresu przewodnika oraz zasad korzystania z tej formy wsparcia. Dyrektorzy, nauczyciele, pedagodzy szkolni
Przegląd treści przewodnika zgodnie z zasadami efektywnego czytania. Zapoznanie się z rozdziałami wprowadzającymi: korzystając z formy pisemnej/graficznej lub krótkiego filmu wprowadzającego do każdego rozdziału. Użytkownik przewodnika korzysta z niego w formie uzależnionej od indywidualnych preferencji. Zdobycie ogólnej wiedzy na temat kwestii podejmowanych w przewodniku. Określenie kierunków szczególnego zainteresowania / potrzeb. Dyrektorzy, nauczyciele, pedagodzy szkolni
Zapoznanie z treściami przewodnika pod kątem jego wdrożenia do praktyki szkolnej. Zalecany system pracy nad przewodnikiem:
1) organizacja zespołu ds. wdrożenia tematyki zdrowia psychicznego zgodnie z zaleceniami przewodnika. W skład zespołu powinni wchodzić wychowawcy klas i osoby zaangażowane w przygotowanie programu wychowawczo-profilaktycznego;
2) rozdzielenie tematyki poszczególnych rozdziałów pomiędzy członków zespołu. Proponowany podział: 2 nauczycieli na jeden rozdział. Nauczyciele mogą wybrać po kilka rozdziałów;
3) opracowanie zaleceń w poszczególnych obszarach do wdrożenia w praktyce danej placówki.
Zdobycie i rozwinięcie wiedzy teoretycznej i praktycznej na temat wykorzystania rozwiązań proponowanych w przewodniku do praktyki konkretnej placówki. Nauczyciele (w tym wychowawcy), pedagodzy szkolni
Przeprowadzenie szkoleń wewnętrznych dla całej rady pedagogicznej. Szkolenia prowadzone wewnętrznie przez nauczycieli z zespołu ds. wdrożenia przewodnika i przygotowania programu wychowawczo- profilaktycznego. Przedstawiają oni w czasie szkolenia najważniejsze informacje z danego obszaru (rozdziału). W tym celu korzystają z gotowych prezentacji oraz paneli e-learningowych. Rozwinięcie umiejętności i wiedzy na temat zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży u całego grona pedagogicznego w placówce. Cała rada pedagogiczna

W czasie pierwszego proponowanego etapu wdrożeniowego sugeruje się określenie ram czasowych i zaangażowanie zespołu Rady Pedagogicznej. W kolejnym etapie uwzględniono także zaangażowanie rodziców jako jednej z ważnych grup społecznych wchodzących w skład środowiska szkolnego, np. w proces diagnozy.

ETAP 2. Wdrożenie i realizacja działań profilaktyki zagrożeń zdrowia psychicznego i jego ochrony oraz promocji w środowisku szkolnym
Działanie Cel Proponowane osoby zaangażowane
Wybór narzędzi diagnostycznych i ustalenie przebiegu diagnozy zgodnie z obszarami profilaktycznymi wskazanymi w przewodniku oraz przeprowadzenie diagnozy.

W ramach działania zostanie opracowany plan działań diagnostycznych, a na jego podstawie badanie środowiska szkolnego. Następnie wykonana zostanie analiza wyników i opracowany raport z diagnozy z wyszczególnieniem wyników z poszczególnych obszarów.

Ważne! Badaniami objęci zostaną przedstawiciele całej społeczności szkolnej, w tym: rodzice, uczniowie i uczennice, nauczyciele, pracownicy pedagogiczni i niepedagogiczni, dyrekcja.

W części diagnostycznej szkoły korzystają z narzędzi i metod diagnostycznych ujętych w przewodniku oraz mogą skorzystać z badań diagnostycznych on-line przygotowanych i prowadzonych w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020 na stronie myslepozytywnie.pl.
Wzrost świadomości na temat aktualnych potrzeb i czynników ryzyka w zakresie zdrowia psychicznego wśród uczniów i uczennic. Nauczyciele, wychowawcy, rodzice.
Określenie obszarów / czynników ryzyka występujących w znaczącym stopniu w danym środowisku szkolnym, mających wpływ na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży w placówce.

Opracowanie raportu analitycznego z badań diagnostycznych. Wyznaczenie uwag i zaleceń do działania z uwzględnieniem rozwiązań proponowanych w przewodniku.
Wzrost świadomości na temat czynników ryzyka w istotnym stopniu wpływających na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży w placówce. Zespół ds. wdrożenia przewodnika i Zespół ds. opracowania programu wychowawczo- profilaktycznego
Ewaluacja dotychczas realizowanego programu wychowawczo-profilaktycznego i jego poszczególnych elementów. Analiza krytyczna ma pozwolić na określenie, na jakim poziomie dotychczas były adresowane kwestie związane ze zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży, a także zaktualizować rozwiązania proponowane w programie wychowawczo-profilaktycznym. Wzrost świadomości w zakresie mocnych i słabych stron placówki w ujęciu wychowawczo-profilaktycznym Zespół ds. opracowania programu wychowawczo- profilaktycznego
Opracowanie planu wdrożenia narzędzi i metod oraz analiza możliwości wykorzystania dobrych praktyk z przewodnika w działania prowadzone w placówce wdrażającej w ramach programu wychowawczo-profilaktycznego, w tym:

uwzględnienie różnorodności działań i ich dopasowanie do potrzeb poszczególnych klas oraz opracowanie sposobu monitoringu realizacji i ewaluacji działania.

Przedstawienie planu Radzie Pedagogicznej i Radzie Rodziców do konsultacji i akceptacji.

Włączenie opracowanego planu do treści programu wychowawczo-profilaktycznego placówki.
Wdrożenie efektywnych działań w zakresie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży do praktyki szkolnej. Zespół ds. wdrożenia przewodnika i Zespół ds. opracowania programu wychowawczo- profilaktycznego, przedstawiciele rodziców i uczniów