Moduł 6
Rozwiązania wzmacniające w trakcie edukacji stacjonarnej
Spis treści:
Jak wskazują autorzy publikacji Redesigning Learning Spaces (Dillon et al., 2016), środowisko fizyczne szkoły wpływa na kulturę danej klasy, szkoły, a także na całą społeczność szkolną. Myśląc o uwzględnieniu działań wzmacniających w programie wychowawczo-profilaktycznym, należy więc wziąć pod uwagę wyzwania z tym związane:
- środowisko fizyczne szkoły ma więcej niż tylko wizualny komponent, jest złożone i często jego postrzeganie wynika z różnorodności czynników zewnętrznych;
- przestrzeń powinna wspierać proszenie o pomoc i ułatwiać dostęp do specjalistów pracujących w szkole;
- działania w przestrzeni powinny prowadzić do większej liczby samodzielnych wyborów dla uczniów;
- umożliwienie uczniom i uczennicom wyjścia na zewnątrz i cieszenia się przyrodą przy jednoczesnym zapewnieniu im bezpieczeństwa.
Partycypacyjny wpływ uczniów i uczennic na przestrzeń
Myśląc o działaniach wychowawczo-profilaktycznych w środowisku fizycznym szkoły, należy postawić na aktywny udział dzieci i młodzieży w jego tworzeniu i zmianach. Przestrzeń szkoły ma odzwierciedlać samą szkołę – żywy organizm, który rozwija się wraz z ludźmi, którzy korzystają z jej wnętrza.
Dla młodzieży i dzieci udział w projektach, w których mogą zmieniać lub projektować przestrzenie, ma kilka pozytywnych skutków:
- pomaga identyfikować swoje mocne strony,
- uświadamia i pozwala akceptować potrzeby swoje i innych członków społeczności,
- wpływa na lepsze samopoczucie.
Jednocześnie powszechnie przyjmuje się, że działania wychowawczo-profilaktyczne, które korzystają z przemyśleń i doświadczeń młodych ludzi, ich wiedzy lokalnej i potrzeb specyficznych dla wieku (Driskell, 2002), dają silniejsze i trwalsze efekty. Przez badaczy udział uczniów i uczennic jest postrzegany jako kluczowy aspekt udanego projektowania promujących zdrowie wśród środowisk szkolnych (Knöll, 2012). Zaskakujące natomiast jest to, że zarówno szersze oparcie na danych empirycznych dotyczących percepcji uczniów, jak i ich udziału w tym procesie, odgrywają tak małą rolę w dziedzinie zdrowia i projektowania szkół.
Proponowane działanie wychowawczo-profilaktyczne | Zakres wpływu |
---|---|
Wspólne planowanie przestrzeni klasy na początku roku szkolnego/semestru/trymestru |
|
Działania profilaktyczne zapobiegające agresji fizycznej i psychicznej – określanie miejsc niebezpiecznych w przestrzeni szkolnej i poszukiwanie sposobów na zmianę |
|
Działania integracyjne wokół przestrzeni wspólnej: tworzenie międzyklasowych, „elastycznych” przestrzeni, w których nauczyciele i uczniowie mogą przejąć odpowiedzialność i zmieniać środowisko fizyczne, dostosowując je do swoich potrzeb |
|
Działania wychowawcze dotyczące dbania o siebie – stworzenie klasowej/szkolnej przestrzeni do wytchnienia, pracy z oddechem, relaksacji |
|