Dobre praktyki
Dobra praktyka 1
Instytucja wdrażająca: Instytut Edukacji Pozytywnej
Wdrożone rozwiązanie: Superwizja w szkole
Superwizja do efektywne narzędzie wspieranie rozwoju zawodowego i osobistego nauczycieli i nauczycielek, które może również pomagać w poszukiwaniu rozwiązań i pomysłów na trudności doświadczane w pracy z dziećmi i młodzieżą. Instytut Edukacji Pozytywnej stworzył pionierską koncepcję wdrożenia superwizji w placówkach oświatowych w całej Polsce. Proponowane rozwiązania zostały zaaplikowane zarówno do praktyki szkół podstawowych i ponadpodstawowych, jak i do pracy ośrodków szkolno-wychowawczych.
Ogromnie ważnym elementem projektu jest koncentracja na wartościach i potrzebach rozwojowych (zawodowych i osobistych) nauczycieli i wychowawców – bezpośrednich odbiorców projektu.
Zgodnie z założeniami koncepcji superwizja jest wzajemną:
- wymianą doświadczeń, przemyśleń,
- okazją do wspólnej analizy nad źródłami trudności,
- szukaniem istoty problemu, dochodzeniem do nowych rozwiązań.
Główną rolą superwizora jest takie prowadzenie dyskusji, aby ułatwić uczestnikom osiągnięcie założonych celów.
Superwizor jest odpowiedzialny za proces, który wcześniej przygotowuje pracując z klientem/grupą klientów, a potem realizuje go na spotkaniu, uważnie obserwując uczestników i elastycznie dopasowując przygotowane techniki do tego, co jest w danym momencie potrzebne grupie, co pomaga uczestnikom w optymalnym zaangażowaniu.
Wielu uczestników superwizji przystępuje do tego procesu z oczekiwaniem „magicznej receptury”, a jej brak jest dla nich rozczarowujący i może prowadzić do zniechęcenia wobec samego superwizora, jak i całego procesu.
Superwizja indywidualna – w rozmowę zaangażowane są dwie osoby: superwizor i nauczyciel
Superwizja grupowa – przebiega w formie wymiany myśli w kilkuosobowej grupie innych profesjonalistów i superwizora. W przypadku tego rodzaju superwizji korzyści zawodowe z superwizji odnosimy nie tylko dzięki prezentowaniu własnych pytań i trudności, ale także dzięki słuchaniu i analizowaniu pracy innych osób. Przyglądanie się warsztatowi pracy innych nauczycieli może uświadamiać pozostałym uczestnikom grupy superwizyjnej istnienie u nich podobnych problemów.
Zespołowa superwizja szybciej pomaga znaleźć ich przyczyny i pomysły na rozwiązanie.
Superwizor to swego rodzaju „katalizator” w komunikacji grupy, który ułatwia dochodzenie do wspólnych wniosków, znajdowanie ciekawych rozwiązań takich, które każdy uczestnik grupy akceptuje. Superwizor wyzwala dobre relacje w grupie, co stanowi podstawę do naturalnego przekształcenia się grupy w prawdziwy zespół.
Ważnym zadaniem superwizora jest oddanie członkom grupy odpowiedzialności za osiągane wyniki i pomaganie im w samodzielnym znalezieniu rozwiązania. Typowy konsultant zwykle proponuje gotowe rozwiązanie, sprawdzone już w oparciu o różnorodne doświadczenia w innych organizacjach. Natomiast superwizor proponuje takie metody pracy, dzięki którym grupa sama znajdzie najlepsze, własne rozwiązanie.
Więcej o programie superwizyjnym: http://superwizjawszkole.pl/
Dobra praktyka 2
Proponowane rozwiązanie: eduScrum – planowanie jako forma wzmacniania nauczycieli
Podstawą wartości eduScrum są autonomia i samoorganizacja zespołów. Uczniowie sami decydują w jaki sposób realizować będą cele przedstawione przez nauczyciela. Idea zaczerpnięta jest ze świata IT, gdzie Scrum jest formą zmiany w podejściu do zarządzania projektami na podejście skoncentrowane na produkcie i ludziach go zamawiających i tworzących, który wprowadza w środowisko biznesowe wartości takie jak zaangażowanie, odwaga, skupienie, otwartość i szacunek.
Prosty i przejrzysty proces zawarty w 6 praktykach dających skuteczność i poczucie bezpieczeństwa nauczycielom i uczniom:
- tworzenie zespołu (Team Formation),
- planowanie działania (Sprint Planning),
- wspólne uzgodnienia (Standup),
- przegląd działania (Sprint Review),
- wgląd w działanie (Retrospective),
- osobiste wnioski (Personal Reflection).
eduScrum to innowacyjny sposób nauczania, zestaw działań dających uczniom możliwość samodzielnego podejmowania decyzji, z uwzględnieniem ich potrzeb i tempa pracy, jednocześnie dający nauczycielowi poczucie bezpieczeństwa w aspekcie realizacji podstawy programowej oraz osiągania zadowalających wyników. To kultura współpracy i otwartości, dająca swobodę uczniowi w podejmowaniu decyzji, ucząca go odpowiedzialności za proces uczenia się, odpowiadająca na współczesne potrzeby uczniów, osób żyjących w świecie innowacji i cyfryzacji od początku swojego życia. To wreszcie wspaniałe miejsce dla wszystkich tych nauczycieli, którzy pragną zmiany w edukacji, uwzględniających neurobiologiczne podstawy uczenia się, dbający o relacje i własny rozwój.
Dobra praktyka 3
Placówka: Szkoła Podstawowa nr 109 w Warszawie
Wdrożone rozwiązanie: Program „Szkoła Przyszłości”
Rok szkolny 2019/2020 był rokiem wyjątkowym. Wiele działań musiało być organizowane zdalnie, tak więc podejście nauczycieli do wspierania uczniów i uczennic w sytuacjach trudnych musiało się zmienić. Jak opowiadają przedstawicielki szkoły: “Czerwiec był miesiącem, w którym niestety jeszcze nie mogliśmy spotkać się z naszymi uczniami. Nasz kontakt opierał się na wymianie zdań za pomocą Librusa. Tym razem my nauczyciele z fantazją i dobra wolą, pełni optymizmu z okazji Dnia Dziecka zrobiliśmy coś dla swoich uczniów. Niech to posłuży jako podsumowanie naszego jakże wyjątkowego roku szkolnego. Oto link do piosenki nagranej przez nauczycieli:
Program „Szkoła przyszłości” obejmował cykl 4 spotkań 2-godzinnych, warsztatowo- superwizjnych, w czasie których uczestnicy skupili się na:
- budowie zespołu szkolnego,
- określeniu wartości i celów szkoły, innych tematach zgłoszonych przez nauczycieli,
- poznaniu zasobów indywidualnych i zespołowych łącząc to z dobrze spędzonym czasem i nauką relaksacji.
Dobra praktyka 4
Instytucja wdrażająca: Dzielnica Wawer m.st. Warszawy
Wdrożone rozwiązanie: szkolenia online na żywo dla nauczycieli w ramach Programu Wsparcia Zdrowia Psychicznego
W rzeczywistości nauczania zdalnego okazało się, że szkolenia i warsztaty online na żywo mogą być wspierającym rozwiązaniem rozwojowym dla nauczycieli i nauczycielek, chcących rozwijać swoje kompetencje w zakresie rozwiązywania sytuacji problemowych. Jest to forma wzmacniania kompetencji osób pracujących w edukacji, która jest mniej inwazyjna, jeśli chodzi o wymagania czasowe, a jednocześnie pozwala na zdobycie wiedzy i kompetencji przydatnych w pracy zdalnej, jak i stacjonarnej.
Tematyka szkoleniowa podejmowana w czasie spotkań z zainteresowanymi:
Temat 1. W czym tkwi sukces zadania domowego?
Zadanie domowe – wróg czy przyjaciel edukacji? Jak zadawać żeby motywować? Czy zadanie domowe może być czymś co cieszy? W czasie spotkania poznamy zasady i najnowsze badania nad tym jak i co zadawać, porozmawiamy o tym jak dzięki zadaniu domowego pobudzamy motywację i samodzielność uczennic i uczniów.
Temat 2. Przestrzeń do pracy i edukacji zdalnej
Czy w czasie funkcjonowania w opcji zdalnej możemy stworzyć przestrzeń fizyczną, która nam sprzyja i motywuje? W czasie spotkania porozmawiamy o tym jak przestrzeń fizyczna wpływa na naszą efektywność, na co zwrócić uwagę naszym uczniom. Co zrobić żeby nasza praca nauka miała swoje miejsce w naszym domu i czy da radę uzyskać złoty środek – wspólnie poszukamy odpowiedzi na te pytania.
Temat 3. Nauczycielu, zadbaj o siebie
Znaczenie samooceny i poczucia swojej wartości w pracy nauczyciela. Sposoby relaksacji i radzenia sobie ze stresem. Poszukamy Waszych motywatorów do pracy i porozmawiamy o tym jak w tym nie łatwym czasie radzić sobie z obowiązkami jednocześnie znajdując czas dla siebie.
Temat 4. Motywacja w czasie edukacji zdalnej
Spróbujemy razem zgłębić co leży u podstaw braku motywacji uczniów i uczennic, jak nasze działania motywują a może demotywują, jaka jest rola rodziców w procesie motywacyjnym w czasie nauki zdalnej. Przedstawione zostaną narzędzia i metody pozwalające na wdrożenie procesu pobudzania motywacji i aktywności uczniów oraz przykładowe narzędzia diagnostyczne dla nauczycieli.
Temat 5. Budowanie relacji podczas nauczania zdalnego
Narzędzia do pracy relacyjnej z uczniami i uczennicami w czasie pracy zdalnej. Rola działań wychowawczych i profilaktycznych nauczyciela w czasie pracy on-line oraz przykłady rozwiązań wspierających ten proces.
Dobra praktyka 5
Instytucja wdrażająca: Dzielnica Wawer m.st. Warszawy
Wdrożone rozwiązanie: konsultacje online dla nauczycieli
Jak pokazuje doświadczenie nauczyciele i edukatorzy poszukują wsparcia w postaci ekspertów, którzy mogą wspierać ich w rozwiązywaniu sytuacji trudnych doświadczanych w codziennej pracy dydaktycznej. Instytut Edukacji Pozytywnej we współpracy z dzielnicą Wawer m.st. Warszawy organizuje w każdym miesiącu konsultacje psychologa, pedagoga, mediatora, doradcy zawodowego, specjalisty NVC oraz prawnika. W ten sposób różnorodne potrzeby nauczycieli i nauczycielek mogą zostać zaadresowane w ramach jednego działania wspierającego.
Konsultacje odbywają się na platformie Instytutu Edukacji Pozytywnej na stronie www.instytutep.pl. Po wejściu na stronę w prawym dolnym rogu wyświetla się „dymek” z komunikatem „Bezpłatne konsultacje on-line – skorzystaj”. Po zakończonych konsultacjach można także skorzystać z pomocy w kolejnych terminach. Konsultacje są całkowicie anonimowe i korzystający nie muszą podawać żadnych swoich danych osobowych.